Tarihi mescitte onarım tartışması

Datça’da Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından onarımının yapıldığı 2 asırlık mescitte, sıva üzerine kiremit kesimlerini yapıştırılıp, duvarların beyaza boyanması reaksiyonlara neden oldu.

Muğla Büyükşehir Belediyesi Lideri Osman Gürün, 10 Haziran günü Twitter hesabından, yaklaşık 2 asırlık geçmişe sahip Çeşmeköy Camii’nin eski ve yeni fotoğraflarıyla birlikte Datça- Cumalı Mahallesi tarihi Çeşmeköy Camii onarım çalışması tamamlandı. Kültürel mirasımızı koruyup, gelecek kuşaklara aktarıyoruz” paylaşımında bulundu. Çalışmalarda sıva üzerine kiremit modüllerini yapıştırıldığı ve beyaza boyandığı görülen caminin onarımı yansılara neden oldu.

Camide 2016 yılında başlayan onarım çalışmalarının yaklaşık 5 yıl kadar evvel tamamlandığına dikkati çeken yöre halkı, caminin o günden beri atıl vaziyette durduğunu söyledi. Datça’da yaşayan Ali İhsan Özlü (72), 1920’li yıllara kadar kullanıldığı bilinen caminin, o tarihlerde bölgenin tek mescidi olduğunu belirtti.

Özlü, “Datça Yarımadasının batı tarafındaki Betçe bölgesinde o tarihlerde diğer camii yokmuş. Namazlar burada kılınırmış. 72 yaşındayım, bu mescitte namaz kılındığını hatırlamıyorum. Yeni mescitler yapılınca, buralar terk edilmiş. Bu cami restore edilmiş ve kendi haline bırakılmış. Fakat manzara olarak çok makus. Hakikaten üzüldüm. Bu sıvanın altı taştır. Bunu kazıyıp, taş olarak bıraksalar daha hoş olurdu. Yepyeniliği, tarihi korunmuş olurdu. Sıva üstüne kiremit kesimleri yapıştırılmış. Bu türlü rezalet olmaz. Bunu kim bu türlü yaptı? Kim akıl verdi? Niçin orjinal taşları bırakılmadı? Sahiden yazık. Bu manzara hiç düzgün değil, yalnızca sıva yapılmış. Meğer bu tarihi bir camii, yazık olmuş” dedi.

Cumalı Mahallesi Muhtarı Semih Çukadar ise 2016 yılında başlayan onarım çalışmalarının 2017 yılında tamamlandığını tabir etti. Caminin o tarihten beri boş olduğunu belirten Çukadar, “Şimdi elektrik bağlanmasını bekliyoruz” diye konuştu.

BELEDİYE: ONAYLI PROJEYE UYGUN RESTORE EDİLDİ

Muğla Büyükşehir Belediyesi’nde yapılan açıklamada ise, “Caminin onarım uygulamasında mevcut sıva katmanının korunamayacak biçimde bozulmuş olması sebebi ile sıva raspası ve mevcut duvarlarda sağlamlaştırma uygulamaları yapılmıştır. Knidos Antik Kenti yolu üzerinde bulunan yapının taş duvar örgüsünde sıklıkla devşirme taş materyal kullanımı, taş örgüsünün muhakkak bir sistem içermemesi yapının özgün halinin sıvalı olduğuna bir delil niteliği teşkil etmektedir. Onarım uygulamasındaki kiremit baskılı sıva uygulaması Datça yarımadasında kırsal mimaride sıklıkla görülmekle birlikte tescilli yapının cephe duvarlarında da kısmen görülebilmekteydi. Bu kapsamda kiremit baskılı sıva yapının özgün haline uygun olarak aslına uygun gereç ve teknikle yapılmıştır. Yapıdaki tüm uygulamalar yapının onaylı onarım projesine uygun olarak onarım prensipleri ve kurallarına nazaran tamamlanmıştır” denildi.

Açıklamada, söz konusu caminin Muhafaza Kurulu’nca uygun bulunan onarım projesi doğrultusunda uygulamalarının tamamlanıp, onarım süreci ve sonucuna ait bilgi ve evrakların Muhafaza Kurulu’na iletildiği ve onarım uygun bulunduğu tabir edildi.

ÖDÜLE LAYIK GÖRÜLDÜ

Açıklamada ayrıyeten Çeşmeköy Camii Onarımı Projesinin, Tarihi Kentler Birliği’nin her yıl düzenlediği özendirme yarışında, Milas Pınarköy Camii ve Bozüyük Cemil Toksöz Konağı ile birlikte ‘2015 Yılı Proje Kolunda Muvaffakiyet Ödülüne’ layık görüldüğü kaydedildi. (DHA)