Kenan SERTALP
Bursalı Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Bursalı, küresel rekabette öne geçmek için Türkmenistan’a yatırım yapacaklarını açıkladı. Tekstilin batıdan doğuya kaydığını ifade eden Fuat Bursalı, “Tekstilin temeli iş gücüne dayalı, iş gücü ve enerjide maliyet endeksi büyük olan bir sektör. Tekstilde kendinizi farklılıklarla, markalaşmayla bir yere getiremediyseniz yaşama şansınız zorlaşıyor” dedi.
İhracat son dönemde düşüşte
Küresel pazarın daraldığını ve üretim maliyetlerinin yüksek olduğunu belirten Fuat Bursalı, “Bir asgari ücretlinin bize maliyeti 800 dolar seviyesinde. Geçen sene enerjiden dolayı boyahaneyi kapattık. Elektriği çok tüketen havalı tezgâhlarımız var. Onları da kapattık, kapatmak zorundaymışız da. Çünkü bizim pazarımız Avrupa ve Amerika’da işler çok durgun.
Kendi krizlerini yaşıyorlar, Avrupalı temel ihtiyaçlarını alıyor. Örneğin havluda, ‘evde var, bir tane alalım’ diyerek talepleri azaltmaya başladılar. 40 milyon dolar seviyesinde ihracat yaparken bu sene ihracat 10, 15 milyon dolara düştü. Çok ciddi gerileme var. Bugün düşük kapasite çalışıyoruz. Bu şartlar altında Türkiye’de büyümek çok zor. Ürettiğin malı dünya pazarına çıkıp satıyorsun. Dolayısıyla bu maliyetlerle, bu şartlarda bu işi büyük yapmamızın imkânı yok.
Türkiye’de üreterek o pazarları mal satma şansımın olmadığını gördüm” diye konuştu. Geçmişte sadece pamuk üreten Özbeklerin atılımlar sonucu iplik piyasasına hâkim olduklarını hatırlatan Bursalı, “Bugün Özbekler bize rakip oldular. Örme piyasasını duman ediyorlar. Bunların karşısında rekabet etme şansın yok. Sadece Özbekler değil tabii ki; Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Endonezya, Vietnam. Malları hem ucuz hem destekleniyor” dedi.
Maliyetler yarı yarıya düşecek
Türkmen iş birliğiyle bu pazara girdiğini aktaran Bursalı, “Yirmi yıldır Türkmenistan’dan iplik alıyoruz. Türkmenistan yılda üç yüz bin ton pamuk üreten bir ülke. Enerjisi çok ucuz, dünyanın beşinci büyük doğalgaz rezervine sahip. Bizde elektrik 20 cente çıkmış, şu anda 10 sent civarında Türkiye’de. Özbekistan’da 4 cent, Hindistan’da 6, 7 cent. Türkmenistan’da ise, bir kilovatı değil, 100 kilovatı bir cent. Dolayısıyla şu anda Özbekistan gibi bir açılırsa, kimse Türkmenistan’ı tutamaz. Elektrik bedava, doğal gaz bedava. İşçilik de Türkiye’ye göre ucuz.
Türkiye’de 3 dolara satılan ipliği biz orada 2 doların altında mal ediyoruz. Türkiye’de 8 dolara ürettiğim havluyu 4 dolara mal edeceğim. Yarı yarıya yani, hesabımız o. Rekabet şansımız daha yüksek olacak, yine aynı pazarlara koşturacağız. Türkmen olsa da bizim kalitemizde diyeceğiz. Türkiye üretimlerimizi 8 -9 dolara satmaya çalışıyoruz, satamıyoruz, zorlanıyoruz. Bu yatırımla 7 dolara satacağız. Nihayette insanlar mala bakıyor, fiyata bakıyor” şeklinde konuştu.
120 tırla fabrika taşındı
Türkiye’den Türkmenistan’a fabrika taşıdıklarını vurgulayan Bursalı, “Buradan fabrika satın aldık. 120 tırla 30 bin metrekare alan içerisine taşıdık. Şu anda montajlar devam ediyor. Yatırım ilk etapta 15 milyon dolar ama önü açık. Üç dört ay sonra iplik fabrikası çalışacak. Bizim bütün düşüncemiz üretmek değil, katma değer. Şu anda havlu fabrikasının da kurulmasıyla ilgili plan projelerimiz var” diye belirtti.
Geri dönüşümden yüzde 100 doğal ürünler
Türkiye’de markalaşma ve patentleşme süreçlerinin devam ettiğinin altını çizen Bursalı, “Burada etiketleri koyup Avrupa’ya satmayı planlıyoruz. Yetmiş yaşına gelip hala proje peşinde koşuyoruz. Tekstille ilgili dünyada kaç tane marka var? Türkiye’nin kaç tane tekstil markası var? Yok. Bizim şu anda iki tane marka iyi gidiyor. Daha da iyi olacak ümidimiz var.
Bir tanesi de geri dönüşüm ürünü ‘Green Petition’ diye bir markamız var. Birçok ülkede bayilikler vermeye başladık. Pamuk parçalardan hallaç pamuk deriz, makine gelir, pamuğa çevirir falan. O pamukların içerisine az bir akrilik katarak bu kazanı tekrar çeviriyoruz. Çevreye duyarlı ve buna itibar eden kesimler var. Hatta Cumhurbaşkanımızın eşi Emine Erdoğan bu ürünleri görmeye geldi. Dolayısıyla bunun önü açık, ona yatırımlar yapıyoruz” açıklamalarında bulundu.
